KHÔNG MỘT AI BIẾT CHÍNH XÁC CÂY CÀ PHÊ ĐƯỢC PHÁT HIỆN NHƯ THẾ NÀO VÀ TỪ KHI NÀO, VÌ VẬY CÓ RẤT NHIỀU TRUYỀN THUYẾT VỀ NGUỒN GỐC CÀ PHÊ
TRUYỀN THUYẾT TỪ ETHIOPIA
Những cây cà phê đang trồng trên khắp thế giới có thể được bắt nguồn từ các khu rừng cà phê cổ trên cao nguyên ở Ethiopia. Ơ đó, truyền thuyết nói rằng một người chăn dê có tên Kaldi đã khám phá ra giá trị tiềm tàng của của loại hạt được yêu thích ngày nay.
Câu chuyện kể rằng Kaldi phát hiện ra cà phê sau khi anh nhận thấy những con dê của mình trở nên tràn đầy năng lượng đến mức chúng không muốn ngủ vào ban đêm sau khi ăn quả của một loài cây nào đó.
Kaldi sau đó đã kể lại khám phá của anh cho người đứng đầu tu viện địa phương, người sau đó đã thử làm đồ uống từ loại quả đó và nhận thấy thứ đồ uống này giúp ông tỉnh táo suốt giờ cầu nguyện dài ban đêm. Người đứng đầu tu viện sau đó đã chi sẻ khám phá này cho những thầy tu khác và kiến thức về loại quả chứa đầy năng lượng bắt đầu lan rộng.
Khi câu chuyện được lan truyền về phía Đông tới Bán đảo Arab thì cuộc phiêu lưu của các hạt cà phê đi khắp thế giới chính thức bắt đầu.
BÁN ĐẢO ARAB
Việc canh tác nuôi trồng và buôn bán cà phê được khởi đầu trên Bán đảo Arab. Vào Thế kỷ 15, cà phê được trồng ở quận Yemen của Vương quốc Ả Rập, rồi vào Thế kỷ 16 nó đã được biết đến ở Ba Tư, Ai Cập, Syria, và Thổ Nhĩ Kỳ.
Cà phê không chỉ được thưởng thức trong nhà mà còn ở nhiều quán bán cà phê công cộng được goi là Qahveh khaneh, những quán như thế này sau đó đã xuất hiện ở rất nhiều các thành phố vùng Cận Đông. Sự phổ biến của các quán cả phê là rất lớn và mọi người bắt đầu có thói quen thường xuyên tới các quán này với rất nhiều mục đích khác nhau.
Các khách hàng không chỉ uống cà phê và tham gia vào các cuộc trò chuyện mà họ còn nghe nhạc, xem biểu diễn, chơi cờ, cập nhật thời sự. Các quán cà phê nhanh chóng trở thành trung tâm trao đổi tin tức, và thường được gọi với cái tên: "School of the Wise" (Trường của Sự khôn ngoan)
Bên cạnh đó, cùng với hàng ngàn người hành hương về thăm Thánh địa Mecca mỗi năm từ khắp nơi trên thế giới, kiến thức về loại "Rượu vang Araby" này lại càng được lan rộng.
ĐẾN VỚI CHÂU ÂU
Những du khách Châu Âu đến vùng Cận Đông đã mang về những câu chuyện về một loại đồ uống lạ màu đen sẫm. Sang Thế kỷ 17, cà phê đã được mang đến châu Âu và trở nên phổ biến khắp lục địa.
Một số người phản ứng với thức uống mới này với sự hoài nghi hoặc sợ hãi, họ gọi nó là “phát minh vị đắng của quỷ Satan”. Các Giáo sĩ địa phương lên án cà phê khi nó đến Venice năm 1615. Cuộc tranh cãi xảy ra lớn tới mức Giáo hoàng Clement VIII đã được yêu cầu can thiệp. Ông quyết định tự mình thưởng thức trước khi đưa ra quyết định, và cuối cùng ông nhận thấy thức uống đó hấp dẫn tới mức ông đã chấp nhận nó.
Bất chấp những tranh cãi như vậy, các quán cà phê sau đó nhanh chóng trở thành trung tâm hoạt động xã hội và giao tiếp ở các thành phố lớn của Anh, Áo, Pháp, Đức và Hà Lan.
Ở Anh, các “Trường đại học penny” mọc lên nhan nhản, chúng được gọi như vậy vì giá của một đồng penny có thể mua một tách cà phê và tham gia vào cuộc trò chuyện đầy kích thích.
Cà phê bắt đầu thay thế các thức uống, đồ uống phổ biến thời đó là bia và rượu vang. Những người uống cà phê thay vì uống rượu đã bắt đầu ngày mới tỉnh táo và tràn đầy sinh lực, và không ngạc nhiên khi chất lượng công việc của họ đã được cải thiện rất nhiều. (Có lẽ đây chính là tiền thân của dịch vụ cà phê văn phòng hiện đại.)
Vào giữa Thế kỷ 17, đã có hơn 300 quán cà phê ở London, nhiều nơi thu hút những khách hàng quen thuộc, bao gồm các thương nhân, chủ hàng, người môi giới và nghệ sĩ.
THẾ GIỚI MỚI
Vào giữa những năm 1600, cà phê được mang đến New Amsterdam, sau này được người Anh gọi là New York.
Mặc dù các quán cà phê nhanh chóng xuất hiện, tuy nhiên trà vẫn tiếp tục là thức uống được ưa chuộng nơi đây cho đến năm 1773, khi người dân nổi dậy chống lại một loại thuế nặng nề do vua George III áp đặt. Phe nổi dậy, được gọi là Đảng Trà Boston, suýt chút nữa đã làm thay đổi mãi mãi sở thích uống của nước Mỹ đối với cà phê.
NHỮNG ĐỒN ĐIỀN TRÊN KHẮP THẾ GIỚI
Khi nhu cầu về đồ uống tiếp tục lan rộng, đã có sự cạnh tranh khốc liệt để có thể trồng được cà phê ở những nơi khác ngoài Ả Rập.
Người Hà Lan cuối cùng đã có cây giống trong nửa sau của Thế kỷ 17. Nỗ lực đầu tiên của họ để trồng chúng ở Ấn Độ thất bại, nhưng họ đã thành công với những nỗ lực ở Batavia, trên đảo Java, nay là Indonesia.
Cây cà phê phát triển rất tốt và người Hà Lan đã bắt đầu đạt được những thành tựu thương mại sản xuất và phát triển mạnh mẽ trong lĩnh vực cà phê. Sau đó, họ còn mở rộng việc trồng cây cà phê trên các đảo Sumatra và Celebes.
ĐẾN VỚI CHÂU MỸ
Năm 1714, Thị trưởng thành phố Amsterdam tặng một cây cà phê non làm quà cho Vua Louis XIV của Pháp. Nhà vua đã ra lệnh trồng nó trong khu vườn Royal Botanical Garden ở Paris. Năm 1723, một sĩ quan hải quân trẻ tuổi tên Gabriel de Clieu đã lấy được một cây giống từ nhà vua. Trải qua chuyến đi đầy thách thức với thời tiết vô cùng khắc nghiệt, một kẻ phá hoại suýt nữa đã phá hủy cây giống, và một cuộc tấn công của cướp biển, nhưng cuối cùng Gabriel đã xoay sở để vận chuyển cây giống an toàn đến Martinique.
Khi được trồng, cây giống không chỉ phát triển mạnh mà còn cho nhân giống hơn 18 triệu cây cà phê trên đảo Martinique trong 50 năm sau đó. Thậm chí đáng kinh ngạc hơn là cây giống này là thế hệ đầu của tất cả các cây cà phê trên khắp vùng biển Caribbean, Nam và Trung Mỹ.
Đối với cà phê Brazil, nó nổi tiếng được là nhơ Francisco de Mello Palheta, người đã được Hoàng đế cử đến Guiana thuộc Pháp để có được cây giống cà phê. Người Pháp không sẵn sàng chia sẻ, nhưng vợ của Thống đốc Pháp, bị quyến rũ bởi vẻ đẹp của anh, đã tặng anh một bó hoa lớn trước khi anh rời đi. Bên trong bó hoa là đủ hạt cà phê để bắt đầu một ngành công nghiệp hàng tỷ đô la sau này.
Các nhà truyền giáo và du khách, thương nhân và thực dân sau đó tiếp tục mang hạt cà phê đến các vùng đất mới, và từ đó cây cà phê được trồng trên toàn thế giới. Các đồn điền được thành lập trong các khu rừng nhiệt đới tuyệt đẹp và trên các vùng núi cao nguyên gồ ghề. Một số cây trồng phát triển mạnh, số khác có vòng đời ngắn ngủi. Các quốc gia mới được thành lập trên nền kinh tế cà phê. Vào cuối Thế kỷ 18, cà phê đã trở thành một trong những cây trồng xuất khẩu có lãi nhất trên thế giới. Sau dầu thô, cà phê là mặt hàng được tìm kiếm nhiều nhất trên thế giới.
Comments